İstifadə müddəti bitmiş dərmanları qəbul etmək olarmı? Bəs hələ vaxtı keçməmiş dərmanın korlandığını necə müəyyən etmək olar?

Tibb.fed.az Əczaçılar Klubu İctimai Bilriyinə istinadla xəbər verir ki, müddəti keçmiş dərmanların uzun illər istifadəyə yararlı olmasını göstərən araşdırmalar mövcuddur.

Həqiqətən də, hərbi həkimlər tərəfindən dərmanlar əlverişli şəraitdə saxlanıldıqda, təsirlərini təlimatlarda göstərildikdən daha uzun müddət saxlana bilməsi barədə məlumatlar var. “Ancaq müddəti bitmiş bir dərmanı səhra şəraitində deyil, sülh vaxtında, qətiliklə tövsiyə etmək etik deyil”.

Müddəti bitmiş nitroqliserin, antibiotiklər, hormonal preparatlar, ağrı kəsiciləri qəbul etmək xüsusilə təhlükəlidir. Bu, həm terapevtik effektin itirilməsi, həm də dərmanların yeni zəhərli xüsusiyyətlər əldə etməsi səbəbindən bəzən ölümlə nəticələnə bilər.

Buna görə də gələcək üçün dərmanları tədarük  etməkdən  çəkinmək lazımdır.

Mütəmadi olaraq ildə ən azı bir dəfə və ya 3-4 aydan bir ilkin yardım çantasında yoxlama aparmaq məsləhətdir. İstifadəsi bitənə qədər dərman üçün qablaşdırma və təlimatları atmayın. Yarım istifadə edilmiş blisterləri kəsməyin və tövsiyə etməyin.

Dərmanların vaxtından əvvəl xarab olmasının əlamətləri hansılardır? Şüşə içərisində bitki mənşəli bir çöküntü əmələ gəlibsə, artıq dərman vasitəsi istifadə edilə bilməz.

- Dərmanların saxlanma şərtləri pozulubsa, müəyyən olunmuş müddət bitmədən dərmanlar yararsız hala gələ bilər.

-Bu, görünüşlərinə heç bir təsir göstərməyə də bilər. Ancaq gözlə görünən əlamətlər də ola bilər - maye formaların təbəqələşməsi, tozlarda xırda dənəciklərin görünməsi, rəng dəyişməsi, yumşalma, tabletlərin artan kövrəkliyi (sözün əsl mənasında dağılırlar) və s. Dərmanın vəziyyəti şübhə yaradırsa, təlimatları yoxlamalısınız. Mümkün dəyişikliklər orada göstərilməlidir.

-Aşkarlanan dəyişikliklər yuxarıdakı siyahıya uyğun deyilsə, bu cür dərmanların atılması daha yaxşıdır.

Təbii bitki materialları ilə hazırlanmış dərmanlarda çöküntü, lopa əmələ gəlməsi ümumiyyətlə istehlaka yararsızlıq əlaməti hesab edilir.

Dərmanların saxlanılması şərtlərinin necə olduğunu və pozulub-pozulmadığını anlamaq üçün təlimatlara müraciət etməlisiniz - mütləq orada yazılmışdır. Xüsusi şərtlərin tələb olunmadığı yazılıbsa, bu, dərmanı quru və qaranlıq yerdə otaq temperaturunda saxlamaq olar deməkdir. İşıq kimyəvi komponentlərin məhv edilməsini sürətləndirə bilər.

Dərmanların mətbəx, hamam kimi qeyri-sabit temperaturu və rütubəti olan otaqlarda saxlanılması arzuolunmazdır. Uşaqları dərmanları nəzarətsiz istifadə etməkdən xüsusilə qorumaq lazımdır. İdeal olaraq, ilkin yardım çantası olan şkaf bir açarla kilidlənməlidir.